De Nieuwe Contrabas podcast heeft een kleine zomerstop. Maar het lezen gaat door, in de rubriek Zomerlezen. Uiteraard is dit ook het moment om de podcast te bingen en je te abonneren, via deze link >>

Wie?

Emmanuel Bove (1898-1945) is een auteur voor fijnproevers. Uitgevers hebben hem al meerdere malen de Nederlandse literatuur in willen drummen. Is dat gelukt? Dat is nog niet helemaal gelukt. Toch is hij een auteur die naadloos aansluit bij de Nederlandse school: hij schrijft in een eenvoudige stijl over gewone mensen (die ten onder gaan). Hoe Hollands wil je het hebben? Zijn enige nadeel: hij schrijft te goed. Dat is dan weer niet echt Hollands. Peter Handke is zijn pleitbezorger in de Duitstalige wereld. Een mooie adelsbrief.

Wat?

Een vader en zijn dochter is een novelle waarin Bove zijn literaire orgel even lekker laat klinken. In 64 pagina’s komen al zijn thema’s en obsessies terug. En weer schrijft hij over een man die alles in handen lijkt te hebben, maar het dan loslaat en langzaam de versukkeling in zakt. Ik citeer de uitgeverijsite:

‘Jean-Antoine About stond bekend als een zonderlinge figuur in de buurt rond de Place Vintimille,’ zo introduceert Emmanuel Bove (1898-1945) de hoofdpersoon van deze wrange novelle. Het is een man van ergens in de zestig, die alom weerzin oproept. Hij loopt er onverzorgd bij, loert naar de vrouwen op straat en in winkels, gaat om met louche lieden, maar hij woont met een dienstbode in een groot huis, waarvan hij nog maar één kamer gebruikt. Kennelijk heeft hij betere tijden gekend. Ooit had hij een eigen zaak, een vrouw en een dochter.

Wie na deze introductie nog denkt dat het verhaal zonnig en optimistisch gaat worden, heeft dat verkeerd gedacht.

Hoe?

Dit is een ‘kortje’ van Emmanuel Bove. Maar een erg mooi kortje. Alles wat Bove lezen zo interessant maakt, zit erin. Hoe doet hij dat toch, vertellen alsof hij naast je aan tafel zit? Waarom wil je het verhaal, dat op zichzelf niet erg spectaculair is, per se tot het einde horen. Dat is echte schrijfkunst. Een ondefinieerbaar talent. Een voorbeeld: 

Edmonde verlangde hartstochtelijk naar haar vrijheid. Ze hunkerde naar onafhankelijkheid. Ze vond het vernederend om in dat trieste huis op Montmartre te wonen, om verplicht te zijn op vaste etenstijden naar huis te moeten en ’s avonds alleen sporadisch uit te kunnen gaan. Ze droomde ervan tot laat in cafés over schilderkunst te praten, om in restaurants te eten zo laat ze wilde, om een kunstenaarsbestaan te leiden.

Het is een kwestie van ritme, een kwestie van het afwisselen van lange en korte zinnen; het is de toon die Bove aanslaat. Het is ondefinieerbaar, heel groot talent.

Eindoordeel

Bove is al door De Prom op de Nederlandse markt gebracht. Die boeken zijn alleen nog tweedehands te krijgen (en vaak niet super vertaald). Tegenwoordig zijn De Arbeiderspers en Vleugels de pleitbezorgers voor deze auteur. Geef hem een kans. 

Emmanuel Bove, Een vader en zijn dochter, Vleugels, vertaald door Mirjam de Veth, 2018, € 20,50