Graham Greene signeerde zeldzame exemplaren van zijn boeken stiekem, als hij in antiquariaten was. Hij ging ervan uit dat die gesigneerde exemplaren ooit veel geld waard zouden zijn. Dat lees ik in het vermakelijke en weemoedig stemmende artikel The demise of the second-hand bookshop van Alexander Larman (die het weer uit een boek van John Baxter heeft).

Ach ja, tweedehands boeken! Wie van mijn leeftijd en iets ouder (en een beetje jonger) herinnert zich niet die heerlijke winkels, gedreven door altijd in bruine pakken gestoken wat oudere heren, waar het rook naar sigaren en stof? Vol verwachting klopte je hart, als je er binnenstapte. Meestal werd het niets, tot je heel soms een mooi boek vond, voor niet al te veel geld.

Internet en ontlezing kwamen ertussen – en bijna al die winkels zijn weg, verdwenen, in de mist van de tijd opgegaan. Nooit meer zal Wout Vuyk je naschreeuwen, als je zonder aankoop de winkel verlaat, Zat er niks bij deze keer? Zijn  winkel is dicht en hij is zelf dood.

Het artikel van Larman noemt de Oxfamwinkels de boosdoener voor de Engelse tweedehandszaken. In Nederland neemt Boekwinkeltjes die rol op zich (al is Boekwinkeltjes heel handig) – en kun je in veel kringloopwinkels verrassend goede boeken krijgen. Voor heel weinig geld.

Ja, tweedehands boeken. Ze worden een zaak van oudere heren en dames die in kringloopzaken rondneuzen, niet, zoals het een fatsoenlijk mens betaamt, tussen de net binnengekomen meubels of kleren, maar tussen de boekenrekken die er (meestal) staan.  Mensen die blij zijn als ze een stapel zo goed als nieuwe boeken voor 8 euro mee naar huis kunnen nemen.

In die stapel zit regelmatig een gesigneerd boek. Zelfs Graham Greene kun je met een beetje geluk voor 2 euro vinden, al is dat wel een hele tref.

En daarmee is het lezen aan de markt onttrokken en opnieuw de vrije bezigheid geworden die het altijd hoort te zijn. Jammer genoeg moet ik na lezing van het artikel op zoek naar A pound of paper, de memoires van antiquaar John Baxter. Dat ook nog eens.